Sorites

Post-truth is het woord van het jaar. Volgens het Oxford woordenboek dan toch. Dat laatste maakt het alvast geen absolute waarheid. Wat mij betreft is het een godsgeschenk, ideaal om over te schrijven. Al vraagt dat meteen om een kanttekening. Het is namelijk niet onbelangrijk er op te wijzen dat post-truth volgens het Oxford woordenboek een adjectief is: Relating to or denoting circumstances in which objective facts are less influential in shaping public opinion than appeals to emotion and personal belief.
Post-truth-seks lijkt me leuker om te doen dan om er over te schrijven bijvoorbeeld.

Een tweede voorafgaande opmerking is dat het Oxford woordenboek in tegenstelling tot de Dikke Van Dale zijn keuze niet gemaakt heeft op basis van een subjectieve stemronde. Neen, met dergelijke emotie en persoonlijke voorkeur gaat het Oxford woordenboek zich niet inlaten.
"Oxford Dictionaries is part of Oxford University Press (OUP), a department of the University of Oxford. Our mission is to provide reliable, evidence-based, up-to-date dictionaries. "
Daar kan de Dikke Van Dale nog een punt aan zuigen.
Post-truth is verkozen omdat " Language research conducted by Oxford Dictionaries editors reveals that use of the word post-truth has increased by approximately 2,000% over its usage in 2015."

Post-truth is een paradoxaal woord, dat is de kern van mijn betoog.
In de betekenis van post-truth zoals die nu voorligt is de waarheid zelf irrelevant geworden.
"Post-truth seems to have been first used in this meaning in a 1992 essay by the late Serbian-American playwright Steve Tesich in The Nation magazine. Reflecting on the Iran-Contra scandal and the Persian Gulf War, Tesich lamented that ‘we, as a free people, have freely decided that we want to live in some post-truth world’.  There is evidence of the phrase ‘post-truth’ being used before Tesich’s article, but apparently with the transparent meaning ‘after the truth was known’, and not with the new implication that truth itself has become irrelevant."
Het is mijn overtuiging (= personal belief) dat dit nonsens is.
Als er ooit een wereld zal zijn waarin de waarheid volstrekt irrelevant is, als er ooit een wereld zal zijn waarin waarheid volledig uitgestorven is, dan zal deze wereld om evidente reden niet gekend zijn als post-waarheid-wereld. Het woord "waarheid" zou er geen enkele betekenis meer hebben, het zou een woord zijn dat uit het Oxford woordenboek verdwenen is, het zou een kronsveile wereld zijn.
De "wij" uit "wij, als een vrij volk" is dus helemaal geen wij, het is een "zij". Eénieder die het woord post-truth gebruikte, heeft dat gebruikt als "betrekking hebbend op de andere".  Het verwijt dat de waarheid irrelevant geworden is heeft de uitspreker nooit zichzelf gemaakt, het was altijd gericht aan de geadresseerde. Elke keer dat de zender aan de ontvanger trachtte duidelijk te maken dat de waarheid er niet meer toe deed was precies een gigantisch bewijs dat de "wij" van de "wij, als een vrij volk" besloten heeft om wel in een waarheid-wereld te willen leven.

"Wij" vrezen een niet-waarheid-wereld. Wat is de niet-waarheid? De niet-waarheid kan de leugen zijn. De leugen-wereld, niet echt iets om naar uit te kijken. Maar de niet-waarheid kan ook de opinie zijn, datgene wat noch waar noch onwaar is. Bij wijze van proef kan u in een discussie terloops eens laten vallen dat u alleen maar een opinie uitspreekt, dat u de waarheid niet in pacht heeft. Gegarandeerd dat uw debat tegenstander dat zelf onmiddellijk zal beamen. In plaats van tevreden te zijn dat hij de discussie wint op punten (u geeft immers toe dat u niet de waarheid spreekt) en het debat als gesloten beschouwd, zal hij sneller dan uw schaduw toegeven dat hij evenmin de waarheid spreekt.
"Wij" willen allemaal de waarheid maar niemand van "ons" bezit ze. Wil ze zelfs niet bezitten.
Van een paradox gesproken.

Bij wijze van besluit ga ik pogen om het woord van 2035 te lanceren: pseudo-paradox.
Een paradox is een schijnbare tegenstelling. Intuïtief lijkt het een tegenstelling, maar bij nader inzien, "evidence-based" blijkt het niet om een tegenstelling te gaan. Een paradox is een tegenstelling die geen tegenstelling is maar alleen een tegenstelling lijkt. Maar waarom noemt men een tegenstelling die geen tegenstelling is nog een tegenstelling?
Een paradox is onbegrijpelijk van zodra men een definitie geeft.
In tegenstelling tot wat men zou vermoeden heeft pseudo-paradox helemaal niets met paradox te maken.
De pseudo-paradox is een "woord zonder betekenis". Toch vreemd dat dat nog niet bestaat (bestond), een woord voor "een woord zonder betekenis". Terwijl dat toch een hiaat is in de taal. Er zijn heel wat woorden zonder betekenis. Denk maar aan woorden van Cees Buddingh, Lewis Carroll, woorden uit de liedjes van Sigur Ros of woorden als rechtvaardigheid, waarheid en schoonheid.
Allemaal pseudo-paradoxen, woorden zonder betekenis. Een woord zonder betekenis maakt bij nader inzien weinig kans om opgenomen te worden in het Oxford woordenboek.
De Dikke Van Dale daarentegen....

Peter Vandamme

De rechter heeft het niet onder de markt dezer dagen.
Hoog tijd voor een filosofische reflectie.
Het laatste werk van de filosofe Hannah Arendt is "The life of the mind".
Het zou een drieluik worden
Thinking, willing, judging.
De eerste twee omvangrijke delen waren klaar.
Bij het overlijden van Hannah Arendt vond men een papier in haar typemachine met de titel "JUDGING", een verder nagenoeg leeg blad. Dat verzin ik hier niet, dat kan u rustig verifiëren. En toch is dat het belangrijkste werk voor onze belaagde rechter. Ik verklaar me nader.
Men is er tot nu altijd van uitgegaan dat Hannah Arendt haar werk niet heeft kunnen afmaken door haar overlijden. Dat is natuurlijk een geldig excuus. Helaas, het is bezijden de waarheid.
De prozaïsche verklaring voor het lege blad is de "writer's block". Dat blad papier zat al maanden in die verrekte schrijfmachine.
Hoe kwam dat zo?
Hannah Arendt is er om bekend dat ze zich liet inspireren door anderen. Dat is een aardig uitgangspunt, het kan nooit kwaad om even te luisteren wat iemand anders er van vindt. Misschien is kennis wel eerder relationeel in plaats van rationeel. In haar zoektocht kwam Hannah Arendt in contact met Ludwig Wittgenstein.

"A man’s judging goes on within his consciousness in a seclusion in comparison with which any physical seclusion is an exhibition to public view."
(Philosophical investigations)
Het oordelen speelt zich af in het brein van de mens, alleen in zijn brein. Er is niets waar de oordeler een beroep op kan doen. Geen argumenten, geen verwijzingen, geen voorbeelden.
De argumenten, de verwijzingen, de voorbeelden gaan niet aan het oordeel vooraf, het zijn a posteriori elementen.
Een mens zou voor minder een writer's block krijgen. Wat kan men dan nog schrijven over het oordelen?

Ik pleit schuldig.
Ik heb met opzet Ludwig Wittgenstein verkeerd geciteerd.
Het juiste citaat gaat als volgt:

"A man’s thinking goes on within his consciousness in a seclusion in comparison with which any physical seclusion is an exhibition to public view."
Maar Hannah Arendt had haar hoofdstuk "thinking" al klaar.
Ze had haar tijd verbeuzeld met Kant en Heidegger.

Wat moet een rechter er mee?
Men heeft mij om mijn mening gevraagd en ik heb ze gegeven.

Naschrift.

Wat heeft dat in hemelsnaam met Peter Vandamme te maken?
Niets.
De werking van de geest is ondoorgrondelijk.
Ik wou nog wat verder borduren op mijn vorige bedenkingen. 
Over hoe het toch vreemd is dat Bart De Wever (alias Theo Francken alias de Belgische staat) wordt beticht van het ondermijnen van de rechterlijke macht terwijl ze in cassatie gaan. Ze zoeken met andere woorden hun heil bij de rechterlijke macht.
En toen las ik over het arrest van de Hof van Cassatie dat de politie de identificatie van snelheidsoverteders op een onrechtmatige manier heeft verkregen.
En toen las ik dat rechter Kathleen Stinckens van de Leuvense politierechtbank wel veroordeelde ondanks de vraag van de advocaat om zijn cliënt de vrijspraak te verlenen op basis van ongrondwettelijk verkregen informatie.
"Het openbaar ministerie verwijst naar artikel 32 om te besluiten dat de rechtbank WEL rekening mag houden met de vaststellingen van het pv, ongeacht of de identificatie van de beklaagde onrechtmatig zou zijn gebeurd."
Ongetwijfeld maakt dat van Kathleen Stinckens een wereldvreemde rechter, een lagere macht die een hogere macht (al te) ruim interpreteert. (Dat is dan weer een verwijzing naar een artikel van Hendrik Vuye waar ik naar een originele insteek zocht om aan te kaarten dat "ruim" op zichzelf een begrip is dat voor (een al te ruime) interpretatie in aanmerking komt. Maar ik vond er geen, dus dat verhaal ging niet door)
Procedurefouten zijn voortaan ook geen absolute fouten meer. 
De rechter beslist wel even hoe zwaar ze doorwegen.
En toen las ik de reactie van de Brugse rechter Peter Vandamme met een reactie op het arrest van het Hof van Cassatie.
"Ik zal geval per geval bekijken."
"Bovendien oordeelt Cassatie ook telken over één zaak, niet over alle zaken."
En toen wou ik iets schrijven over "oordelen" en raakte ik (zoals gewoonlijk) gelukkig de pedalen helemaal kwijt. 

Theo Francken

De democratie wordt aangevallen!
Iedereen op de barricades!

Gelukkig woedt de revolutie dezer dagen alleen op twitter.
Zo is er Theo Twitter bijvoorbeeld:

Theo Francken ‏@FranckenTheo

Het is niet omdat een rechter de motivering ve neg beslissing van DVZ niet afdoende vindt, dat rechters in plaats vd regering m beslissen.

@Francken Theo
Dat is 100 % waar. Dit is geen #ironie

Ach, het zijn van die dagen dat ik volledig begrijp waarom ik niet op twitter zit.
Nog voor ik op de knop "verzenden" zou kunnen duwen (of wat er dan ook moet gebeuren om je tweet te publiceren), zou ik overmeesterd worden door een alles verlammende angstaanval.
Wie gaat de motivering ve neg beslissing van DVZ dan wel afdoende verklaren?

Op die vraag zijn vele antwoorden mogelijk.
Zo is "Theo Francken" een mogelijk antwoord.
In dat geval spreekt men van een theocratie.

Meneer Louis

De democratie wordt aangevallen!
Allemaal op de barricades!

"De rechter heeft de democratie aangevallen."
Dat is de cruciale stelling van Bart De Wever .
"Bart de Wever heeft de democratie aangevallen", is het verweer van zijn tegenstanders.
Zo blijven we weer ettelijke dagen bezig met heen-en-weer raketaanvallen.
De democratie ligt voortdurend onder vuur, het lijkt Aleppo wel.

Het discours van Bart De Wever:
Er is een duidelijke wet.
Deze wet is niet voor interpretatie vatbaar.
Met de logica zijn er logische (uiteraard) gevolgtrekkingen te maken uit die wet.
Deze conclusies zijn ondubbelzinnig.

Nu blijkt echter dat er een rechter is wiens conclusies haaks staan op de conclusies van Bart De Wever. Deze conclusies zijn omstandig gemotiveerd bovendien.
Indien Bart De Wever kritiek uit op deze conclusies kan men zich terecht afvragen of Bart De Wever hier het principe van de scheiding der machten niet schendt. De scheiding der machten is een wezenlijk onderdeel van de democratie en een aanval op dat onderdeel is dus de facto ook een aanval op de democratie zelf.

"Het is een opinie", is de verdediging van Bart De Wever.
Maar wat is de waarde van een opinie?
De conclusies van de rechter kunnen niet zonder meer weggezet worden als een opinie. De conclusies zijn, zoals het hoort, omstandig gemotiveerd. In het licht van de logica en de logische (uiteraard) gevolgtrekkingen zijn de conclusies van de rechter van een hogere rangorde dan de opinie van Bart De Wever, dat is immers louter een opinie.
In de ogen van Bart De Wever zijn de conclusies van de rechter echter volledig irrelevant. De conclusies hadden nooit gemaakt mogen worden. Immers, er is een duidelijke wet die niet voor interpretatie vatbaar is. De voorliggende wet en "er mag in dit geval geen asiel verleend worden door de rechter" zijn synoniem. Met de logica kunnen vanaf dat uitgangspunt gevolgtrekkingen gemaakt worden, maar het uitgangspunt zelf is niet voor interpretatie vatbaar.

Wat is de opinie in het geheel van deze uiteenzetting?
"Er is een duidelijke wet", is de opinie.
Het is een stelling die zonder enige motivatie naar voor wordt geschoven.
We hebben het maar te geloven. Het is een duidelijke wet omdat Bart De Wever zegt dat het een duidelijke wet is.
Het feit dat de rechter een omstandige motivatie toevoegt aan zijn conclusie is echter per definite een bewijs van diens overtuiging dat de wet niet duidelijk is, dat de wet (voor hem) wel voor interpretatie vatbaar is.

Nu lijkt mij de rechtsgang een beetje vreemd. Ongetwijfeld kunnen professoren in de rechtsgeleerdheid het mij allemaal onverstaanbaar uitleggen, maar af en toe is het misschien interessant om de bedenkingen van een volslagen leek even te aanhoren in deze.
Voor zover ik het begrijp heeft de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen geoordeeld dat familie X recht heeft op visa. De Belgische Staat (alias Theo Francken alias Bart De Wever) zou daar tegen in beroep kunnen gaan, maar dat doet ze niet.
In beroep gaan betekent dat men hoopt op een andere uitspraak bij een hogere rechter. Het proces wordt dan eigenlijk voor een tweede keer gevoerd alsof er de eerste keer nooit een proces geweest is.
De Belgische Staat (alias Theo Francken alias Bart De Wever) gaat echter niet in beroep. In beroep gaan is Russiche roulette. Maar dan Russische roulette waar er pakweg in drie of vier van de zes cilinders wel een kogel zit. De hogere rechter zou wel eens een franstalige kunnen zijn, PAF, of nog erger, een rechter van PS signatuur, PAF PAF.
Neen, de Belgische Staat (alias Theo Francken alias Bart De Wever) gaat niet in beroep, ze gaan onmiddellijk in cassatieberoep. Men vraagt niet om de feiten opnieuw aan een onderzoek te onderworpen, men vraagt te onderzoeken of  de rechter de wet op de juiste manier heeft toegepast. De Belgische Staat (alias Theo Francken alias Bart De Wever) richt een annulatieverzoek in bij de Raad van State.
Om eerlijk te zijn, ik weet niet wat dat precies inhoudt. Enig opzoekingswerk (zelfs een volslagen leek wil toch enigszins beslagen ten ijs komen) levert ook bitter weinig op. Dat is voorlopig nog een hiaat in de huidige transparantie. Je kan zonder veel moeite het  betrokken arrest van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen of zelfs het heel recente arrest van het Hof van Hoger Beroep terugvinden op het internet. Maar helaas niet het annulatieverzoek. Ik kan niet achterhalen wat men precies beoogt met het annulatieverzoek.
Ik kan alleen maar voortgaan op de letterlijke betekenis van het woord: het annuleren van de conclusie. Er is niets te concluderen, de wet is duidelijk.
Overigens kan ik me niet van de indruk ontdoen dat heel wat van de huidige heisa eigenlijk maar heisa "in afwachting" is. Familie X eiste namelijk in kort geding dat in afwachting van de uistspraak van de Raad van State de nodige documenten zouden afgeleverd worden en een dwangsom indien dat niet zou gebeuren. Op 7 november verklaarde de rechtbank zich in eerste aanleg onbevoegd. Familie X ging tegen deze uitspraak in beroep en het Hof Van Beroep (als ik het goed heb is dat alias rechter Mireille Salmon, franstalig én volgens roddels van PS signatuur) besliste dat "in afwachting" de visa moeten afgeleverd worden. En nu gaat Theo Francken "in afwachting" blijkbaar ook nog eens in cassatieberoep tegen deze uitspraak in beroep. Ook hier moet nog eerst onderzocht worden of alles wel volgens de regels van de wet is verlopen. Maar dat is dus allemaal "in afwachting" van het annulatieverzoek bij de Raad van State.

In afwachting.
Nu is wel algemeen bekend dat de Raad Van State niet over één nacht ijs gaat. Zes à zeven jaar is niet uitzonderlijk voor er een uitspraak volgt.
In afwachting.
In afwachting geef ik u alvast mijn opinie mee.
"De wet is duidelijk."
Dat is natuurlijk een zeer algemene uitspraak, een zeer algemene uitspraak die niet vol te houden is.
Zelfs Bart De Wever geeft toe dat de wet soms onduidelijk is. Als de wet soms onduidelijk is, dan is de wet niet duidelijk. Dat is logica waar geen speld tussen te krijgen is. "Soms" bestaat namelijk niet in de logica.Exit Bart De Wever.
Maar dat is niet de essentie natuurlijk, de essentie waar de Raad van State zich moet over buigen is "Is deze wet duidelijk?"
In hoeverre iets duidelijk is lijkt mij nogal persoonsgebonden.
En dan vallen we onvermijdelijk terug op de rechter van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen die in eerste instantie oordeelde dat de Belgische staat onterecht visa weigerde aan de familie X. Laten we deze rechter gemakshalve meneer Louis noemen, Louis is gewoon een nogal courante franstalige naam.
Ging meneer Louis zijn boekje te buiten van zodra hij ook maar begon na te denken? Er hoefde immers niet nagedacht te worden, de voorliggende wet is duidelijk.
Het minste dat men mag verwachten (vind ik, dat is gewoon een opinie) is dat meneer Louis gehoord zou worden. Is het dan al niet door Bart De Wever, dan toch door de Raad van State. Is meneer Louis te dom om te helpen donderen (hij had gewoon niet door dat de wet niet voor interpretatie vatbaar is) of is meneer Louis een stiekeme activistische rechter? Wist hij wel degelijk dat de wet niet voor interpretatie vatbaar was, maar heeft hij willens en wetens van zijn machtspositie misbruik gemaakt om zijn persoonlijke visie door te drukken?
Al is er ook nog een derde mogelijkheid, er is altijd een derde mogelijkheid.
Als meneer Louis er al dan niet bewust van uit gaat dat de voorliggende wet niet duidelijk is, dan kan Meneer Louis dat al dan niet omstandig verantwoorden. Indien hij argumenten naar voor brengt voor zijn standpunt, dan kunnen deze argumenten op hun merites beoordeeld worden. Maar hij is niet verplicht om dat te doen. Een rechter heeft ook de mogelijkheid om zijn vonnis, of een deel van zijn vonnis, niet te verantwoorden. Een rechter kan zeggen "men heeft mij om mijn mening gevraagd en ik heb die gegeven." Dat recht van de rechter werd bekrachtigd door het Hof van Cassatie in het arrest over rechter Walter De Smedt.
"Een vonnis moet aan geen enkele kwaliteitseis voldoen."
Een rechter heeft het recht om zich aan de logica te onttrekken.
Meneer Louis heeft het recht om te zeggen "het is mijn opinie dat de voorliggende wet onduidelijk is."
Meneer Louis heeft dat recht omdat Bart De Wever het recht heeft om te zeggen "het is mijn opinie dat de voorliggende wet duidelijk is."

Joseph Schumpeter

'To realise the relative validity of one's convictions and yet stand for them unflinchingly is what distinguishes a civilised man from a barbarian.’

Dat is een citaat dat nogal gemakkelijk wordt toegeschreven aan Isaiah Berlin.

Hij schreef het wel, maar niet op die manier.

In "Two concepts of liberty" staat het op deze manier:

'To realise the relative validity of one's convictions', said an admirable

writer of our time, 'and yet stand for them unflinchingly is what 

distinguishes a civilised man from a barbarian.’

De bewonderenswaardige schrijver was Joseph Schumpeter.

No more than any other political method does democracy always produce the same results or promote the same interests or ideals. Rational allegiance to it thus presupposes not only a schema of hyper-rational values but also certain states of society in which democracy can be
expected to work in ways we approve. Propositions about the working of democracy are meaningless without reference to given times, places and situations and so, of course, are anti-democratic arguments.
This after all is only obvious. It should not surprise, still less shock, anyone. For it has nothing to do with the fervor or dignity of democratic conviction in any given situation. To realize the relative validity of one’s convictions and yet stand for them unflinchingly is what distinguishes a civilized man from a barbarian.

Joseph Schumpeter, Capitalism, Socialism and Democracy, p. 243 (1943)

Joseph Schumpeter is vooral bekend van "de paradox van Schumpeter".
De paradox van Schumpeter gaat als volgt:
To realize the relative validity of one’s convictions and yet stand for them unflinchingly is what distinguishes a civilized man from a barbarian.
In de logica is deze uitspraak "waar" of "niet waar".
Gelukkig heb je in dit leven altijd de keuze tussen de leugenarij (de volledige zin is "niet waar", dus je bent een leugenaar) en de barbarij (de volledige zin is "waar", dus je realiseert je de relatieve validiteit niet).