maandag 29 februari 2016

Peter Bieri



"Perlmann's zwijgen" is een boek van Pascal Mercier, het alter ego van de Zwitserse filosoof Peter Bieri.
Meer dan 600 bladzijden "doet ie het of doet ie het niet?"
Best wel spannend.
Mijn filosofische helden hadden aan drie woorden voldoende.
Peter Bieri noch Pascal Mercier noch Philip Perlmann komen daar voor in aanmerking.
Meer dan 600 bladzijden.
Als tegenprestatie bij deze een poging om het boek te recenseren in één woord.
Best wel spannend.
Sphallolalia.

zondag 28 februari 2016

Leopold von Sacher-Masoch

http://www.demorgen.be/opinie/het-mooiste-principe-schuilt-in-de-schoenen-van-een-ander-becbc150/


Het mooiste principe schuilt in de schoenen van een ander




De schoenen die de Iraniër Keivan tot in het vluchtelingenkamp van Duinkerke brachten. Hij koestert ze als relikwieën. ©© Stephan Vanfleteren





Wie graag het zwaard hanteert, mag niet schrikken als iemand hem eens een mes tussen de ribben plant. Op het slagveld van de opiniemakerij kan de kleinste onoplettendheid al fataal zijn. Men kan zich vergissen, men kan overdrijven, men kan zichzelf tegenspreken. Vooral dat laatste is erg riskant. Als een politicus dat durft, staat er altijd wel iemand aan de zijlijn met sardonisch genoegen te roepen: "Aha, u zwalpt!"

Afgelopen week was het mijn beurt om dat verwijt eens te incasseren. Nadat ik eerder in een brief aan Johan Vande Lanotte met veel lawaai had getoeterd dat "alleen principes ons kunnen redden" (DM 5/2), gaf ik maandag Theo Francken een elleboogstoot omdat hij "blind vasthoudt aan principes" (DM 22/2). Euh, wacht even, hoe zit het nu, vroegen een paar schrandere geesten op Twitter, en ook in de echte wereld, zich af: zijn principes nu heilig of niet? U zwalpt, mijnheer! Alles wat u zegt, bent u zelf! Of is het ene principe het andere niet?

Voorwaar een zeer goede vraag en terechte kritiek, waar men verschillende kanten mee uit kan. Men kan, wat sommige politici zouden doen, de dichtstbijzijnde zandbak zoeken, daar zijn hoofd insteken en wachten tot de kritiek overwaait. Men kan, wat Rik Torfs zou doen, de vraag in ironie verdrinken en monkelen dat men zijn gebreken omhelst en elke inconsequentie koestert als een deugd. Of men kan, wat ik hier nu zou willen proberen, hardop en ootmoedig over de vraag nadenken, in het bijzijn van de kritische lezer.

Zodus. Wat schreef ik in die brief aan sp.a-kopstuk Vande Lanotte? Dat alleen principes ons kunnen redden. Ik doelde op het principe dat we oorlogsvluchtelingen altijd moeten opvangen, ook als ze met velen zijn. Beeld u maar eens in dat u zélf zo'n vluchteling bent, dat u met partner en kinderen een veilig oord opzoekt, maar dat iemand ergens aan een grens zegt: sorry, vol is vol. Dat kregen in de jaren dertig behoorlijk wat joden te horen, overigens. Tal van Europese landen stuurden hen, bij wijze van push back, bij aankomst meteen terug naar Duitsland. Een ietwat nare herinnering aan, welja, slappe principes.

Mijn opiniestukje van maandag dan. Wat verweet ik N-VA-staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken? Dat hij te blind wil vasthouden aan het principe dat segregatie in onze samenleving niet wenselijk is. Toen CD&V-voorzitter Wouter Beke suggereerde om vluchtelingen te spreiden naar nationaliteit en gezinssamenstelling, schoot Francken dat idee meteen af. Die mensen moeten zich integreren, vindt hij, ze moeten vooral niet denken dat zij hier hun wetten mogen komen stellen. En ja, in principe heeft hij gelijk: in ons maatschappijmodel mag de overheid geen segregatie organiseren naar nationaliteit, leeftijd, huidskleur, seksuele geaardheid, religie of wat dan ook.

De vraag luidt nu: is dat tweede principe dan niet even belangrijk als het eerste? Moet ik de beginselvastheid van Francken niet prijzen, als ik toch de beginselloosheid van Vande Lanotte heb aangevallen? Welnu, na ampele reflectie is mijn oprechte antwoord: nee, het gaat om principes van een andere orde. Vinden dat elke oorlogsvluchteling opvang moet krijgen, is iets heel anders dan vinden dat iedereen in alle omstandigheden met iedereen moet kunnen samenleven. Beeld u maar eens in dat men uw gezin in een container propt zonder rekening te houden met wat dan ook. Ga eens in de schoenen van een vluchteling staan en vraag u dan af of u niet liever met andere Vlaamse gezinnen die eerste maanden zou overbruggen. Met Clouseau op de iPod en elke dag konijn met pruimen.

Misschien is dat wel het enige écht belangrijke principe: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat aan een ander niet.


Toegegeven, we zijn al een hele stap in de goede richting als men begrijpt dat een beginsel geen meervoud heeft.
Maar de vraag blijft of de gulden regel het beginsel is.
En meer nog, zou Joël tot twijfel kunnen bewogen worden?

Na ampere reflectie bij deze mijn conclusie.
"wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat aan een ander niet", sprak de masochist en hij gaf Joël een pak voor de broek.

woensdag 24 februari 2016

Petra De Sutter



Ik ben een boek aan het lezen.
"Perlmann's zwijgen" van Pascal Mercier.
"Tegenwoordigheid" is een woord dat daar nogal vaak in gebruikt wordt.
Geheel in de flow van het boek vraag ik me af welk woord daar in de originele Duitse versie voor zou gebruikt zijn.
Geheel toevallig zal ik ook Van Gils en gasten met Petra De Sutter.
Op het eind sprak ze even over haar sympathie voor het boeddhisme, over haar verlangen om in het "nu" te leven.

"Mensen die in het nu willen leven realiseren zich nog niet dat ze nu leven."
Het zou een mantra kunnen zijn.

zaterdag 13 februari 2016

Leonardo DiCaprio

"En Leo?
Wel als DiCaprio straks die Oscar wint, is het voor de verkeerde film. De acteur verdient een 10 voor vlijt en inzet, maar in wezen blijft dit een nogal ééndimensionale, oppervlakkige, van elk innerlijk leven gespeende 'Zie mij hier eens afzien!'-vertolking die voornamelijk bestaat uit gehijg, gepuf, gepiep, gegrom en gekreun. Het is niet omdat je ijspegels in je baard draagt, dat je ook een Academy Award verdient."
Eric Stockman in "Humo"

Dat is het fragment waar ik de afgelopen week aan moest denken bij het wereldwijd meest besproken onderwerp van de, welja, afgelopen week.




Ik zou mij compleet belachelijk kunnen maken met het geven van een alternatieve verklaring.
Ik las immers dat het LIGO eerst alle mogelijke andere verklaringen, zoals het voorbij denderen van een vrachtwagen, vooraf heeft nagegaan.
Maar neen, er was geen zwaar vrachtvervoer in de buurt op dat ogenblik.
Men kon dus alleen maar concluderen dat het geluid hier wel degelijk het orgasme van twee zwarte gaten betreft.

Alle mogelijke andere verklaringen nagaan?
Is dat wel mogelijk?
Is de mogelijkheid van de verveling wel voldoende onderzocht?
Ik wil niets suggereren maar ik ken, geheel toevallig, de geluidsanalyticus van het LIGO in Hanford.
Wat meer is, ik ken hem vrij goed, hij is zelfs de peetvader van mijn kleindochter.
Behalve zijn niet onaardige capaciteiten ben ik ook vertrouwd met zijn iets mindere kantjes.
Zo heeft hij de neiging om in geval van verveling zijn wijsvinger in zijn mond te stoppen, die tegen zijn wang op te spannen, om hem dan met een ploppend geluid weer uit zijn mond te floepen.
Bovendien heb ik het uit de eerste hand: na al die jaren geluidsanalyse durft de verveling wel eens om de hoek komen kijken daar in Hanford.




Ik hoor u al met recht en rede opwerpen: Hoe is het in godsnaam mogelijk dat het geluid van een ploppende wang in Hanford ook tegelijkertijd hoorbaar zou zijn in Livingstone?
Welnu, uiteraard is er, en dat heb ik alweer uit betrouwbare bron, op regelmatige basis telefonisch contact tussen de geluidsanalyticus van het LIGO in Hanford en de geluidsanalyticus van het LIGO in Livingstone. Doublecheck weet u wel.
Deze telefonische contacten zijn, om het eufemistisch uit te drukken, niet echt hartelijk te noemen omdat beide heren tot dan toe bitter weinig, om niet te zeggen niets, maar dan ook niets gemeenschappelijks hebben.
Al jaren gaat het van: "Heb jij dat gehoord?", waarop steevast alleen maar een ontkennend antwoord volgde. Dan heb je niet echt een basis om uitgebreid te communiceren met als logisch gevolg dat het contact altijd vroegtijdig werd verbroken.
Eigenlijk was het al die jaren alleen maar wachten tot de telefoonlijn op een mooie dag door een ik weet niet welke samenloop van omstandigheden open zou blijven liggen....
"Fucking hell, did you hear that?" klonk het vanuit Livingstone na het geluid van de ploppende wang.
Dat is, om begrijpelijke redenen, weggemonteerd uit de opname.

Maar voor alle duidelijkheid, ik ben er niet de man naar om zich compleet belachelijk te maken.
Als de verbeelding werkelijkheid is, het zou een definitie van belachelijkheid kunnen zijn.

Rest het verband met Leonardo DiCaprio?
Albert Einstein kreeg de Nobelprijs voor Fysica.
Dat was de verkeerde categorie.
Hij verdiende de Nobelprijs voor filosofie.




zaterdag 6 februari 2016

Sophocles

http://www.demorgen.be/opinie/is-er-nog-ruimte-voor-nuance-of-kan-dat-alleen-als-ons-eigen-kind-voor-de-rechter-staat-ba0c0d2f/

Is er nog ruimte voor nuance, of kan dat alleen als ons eigen kind voor de rechter staat?
Henri Heimans benadrukt dat elke beklaagde zijn eerlijk proces voor de rechter vanaf nul mag en moet beginnen
Henri Heimans is ere-Kamer-voorzitter van het Gentse hof van beroep.




De voorbije dagen ontstond er in de media grote commotie rond het vonnis van de correctionele rechtbank van Gent waarbij opschorting van veroordeling werd uitgesproken in een verkrachtingszaak. In dit stuk wil ik niet schrijven of oordelen over de inhoud van de beslissing van de rechters. Voor mij is het - blijkbaar in tegenstelling tot vele anderen - onmogelijk om over een zaak te oordelen wanneer ik het dossier niet heb gelezen. Evenmin wil ik de betrokken rechters verdedigen, ook al werden hun rechten van verdediging de voorbije dagen door pers én politiek manifest met de voeten getreden. We moeten ervan uitgaan dat deze drie rechters, onder wie twee vrouwelijke magistraten, in een individuele zaak, rekening houdend met alle specifieke omstandigheden waarvan alleen zij en de partijen kennis hebben, in eer en geweten een beslissing hebben genomen. Dit is niet meer of niet minder dan de (moeilijke) taak die hen door de samenleving dagelijks wordt opgedragen.
Als magistraat op rust, met meer dan 35 jaar ervaring in strafzaken, moet mij iets anders van het hart. Zelden heb ik zoveel intellectuele oneerlijkheid gehoord als de voorbije twee dagen. Zelden heb ik mij zo gestoord aan de vele lichtzinnige commentaren in de media van journalisten, politiekers, psychiaters, professoren en zelfverklaarde specialisten. Op basis van één enkele zaak, met kennelijk een uiterst specifieke context, worden conclusies getrokken over de aanpak van seksuele misdrijven door justitie en worden de betrokken rechters gekapitteld. Deze zaak wordt in de media niet individueel afgelijnd, maar vermengd met tal van andere zaken met compleet andere omstandigheden. Zelfgekozen passages uit het bewuste vonnis worden uit de context getrokken en volkomen verkeerd geïnterpreteerd. In de Kamer worden impulsmatig wetgevende initiatieven aangekondigd.

Rechter zonder verweer

Hebben de betrokken commentatoren het dossier gelezen? Hebben zij de zitting bijgewoond, gesproken met de beklaagde en de burgerlijke partij of het psychiatrisch verslag doorgenomen? Kennen zij de voorgeschiedenis of de omstandigheden van de zaak die de drie rechters samen hebben doen besluiten dat er sprake was van afdoende schuldinzicht en voldoende garanties voor de samenleving om deze beklaagde niet effectief naar de gevangenis te sturen, maar een tweede kans te geven? Beseffen zij dan niet dat justitie en de betrokken rechters, zoals zovele strafrechters overigens, elke dag opnieuw, in andere zaken met andere omstandigheden zware straffen opleggen aan andere daders van zedenmisdrijven?

Of dat elke beklaagde in zijn eigen specifieke zaak voor elke rechter vanaf nul begint en een eerlijke kans en een eerlijk proces dient te krijgen? Is er nog ruimte voor nuancering in deze samenleving of willen we dat slechts als we zelf of ons eigen kind voor de rechter staat als dader of slachtoffer? Zien we echt niet in dat in onze snelle samenleving steeds meer mensen steeds minder kennis nodig hebben om te oordelen? Hebben we geen nood meer aan gewetensvolle rechters die met respect voor dader én slachtoffer onbevooroordeeld beslissen op grond van het dossier dat hen wordt voorgelegd en de debatten ter zitting, zonder zich te laten beïnvloeden door een gevoelige publieke opinie die niet altijd een subtiel onderscheid kan maken? Hebben we niet net meer behoefte aan rechters die de moed hebben om tegen de publieke opinie in te gaan en die, met kennis van zaken een beslissing op maat durven nemen voor elke beklaagde afzonderlijk?





Is de drang naar vergelding stilaan zo groot geworden dat mensen willen straffen of een mensenleven definitief willen hypothekeren zonder dat ze de feiten kennen? Zijn we de basisbeginselen van onze rechtstaat stilaan volledig aan het vergeten? Ook slachtoffers hebben overigens recht op een genuanceerde beoordeling van hun zaak. Ik vraag me trouwens af of in dit concreet geval het slachtoffer niet opnieuw wordt geschaad en gestigmatiseerd door de heisa in de media. Een rechter mag alleen in zijn vonnissen spreken en heeft geen enkel verweer tegen berichtgeving over zijn uitspraken. Laten we het belang niet vergeten van onafhankelijke, onpartijdige en individuele rechtspraak.

Beoordeeld worden door een computer

Welke samenleving willen we eigenlijk? Wil je dat menselijk falen na grondige studie van het dossier, met inzicht in de achtergrond van alle betrokkenen en op basis van verslagen van psychiaters, psychologen en justitieassistenten wordt beoordeeld door drie onafhankelijke rechters die jarenlang ervaring hebben opgebouwd? Of willen we als dader of slachtoffer beoordeeld én gelyncht worden op een openbare markt? Willen we werkelijk beoordeeld worden door een computer die elke beklaagde dezelfde straf oplegt of door commentatoren die als ongeleide projectielen een dossier of dader en slachtoffer in kwestie niet moeten kennen om tot een oordeel te kunnen komen?

Het antwoord op deze vraag is voor mij duidelijk. "De dwazen beseffen van iets pas de waarde als ze het hebben verloren." Een wijsheid van Sophocles.





A Buzzer! My kingdom for a Buzzer!

"Zelfgekozen passages uit het bewuste vonnis worden uit de context getrokken en volkomen verkeerd geïnterpreteerd."
Out!
Henri Heimans ligt er uit!
Oh wat heb ik heimwee naar een programma als Zeg eens Euh.
Van zodra er iemand "interpretatie" en "verkeerd" combineert, de buzzer!
En dan met zijn allen bulderen van het lachen à la Margriet Hermans.
Het is per slot van rekening maar een spelletje.

Gelukkig voor Henri was het Jaak Pijpen die had afgedrukt.
"Overeuh wat gaat heteuh hier eigenlijk?", begon die zijn betoog.
Henri was bij de pinken en gaf de immer olijke Jaak van hetzelfde laken een broek.
Wat ons in staat stelde om de klassieke retoricus nog eens aan het werk te horen.
De klassieke retoricus kenmerkt zich,behalve door zijn kennis van de klassieken, vooral door het gebruik van de socratische vraag.
De vraag om tot een antwoord te komen.

Is het toedichten van een eigenschap aan de dwaze geen miskenning van de dwaasheid?